لوله های نفت و گاز

لوله ها به طور کل اعم از اینکه هر سیالی را از خود عبور دهند یکی از ضروریات صنعت نفت می باشند و از محل تولید در سرچاه تا واحدهای بهره برداری وسپس در رساندن به محل مصرف در پالایشگاهها و یا بنا در (جهت صادرات)به کار گرفته می شوند.

کاربرد لوله‌ها در هر محل و برای هر منظور طبق ضوابط خاصی می باشد و لازم است با توجه به شرایط و موقعیت محل استفاده طراحی گردند. این امر با در نظر گرفتن جنس و موقعیت سیالی که می خواهد از لوله عبور کند و شرایط محل عملی می گردد. بعضی از فاکتورهای مهم در رابطه با طراحی لوله‌ها به قرار زیرمی باشند:

1)فشار

یک از عوامل بسیار مؤثر در طراحی لوله ها است و  مقدار آن در ابتدای ورود سیال و چگونگی تغییرات آن به علل مختلف در مسیر جریان و همچنین اندازه فشار درمقصد لوله در کلیه محاسبات مربوط به لوله ها مورد نظر است. این فشارها با روش های متفاوت و استفاده از فرمولها، نمودارها و جداول متنوع قابل محاسبه و بررسی می باشند و به طور کل عامل اصلی انتقال سیالی از نقطه ای به نقطه دیگر همین فشار است.

2)دما

درجه حرارت سیال و محیط در هر قسمت از مسیر لوله عاملی است در نحوه انتقال آن سیال که با ضوابط بخصوصی قابل اندازه گیری و محاسبه می باشد و به طور قطع در محاسبات مربوط به طراحی لوله‌های به نحوی منظور می گردد.

3)رژیم جریان

سرعت سیال و طرز حرکت آن در درون لوله ها خود تحت تأثیر عوامل متفاوت نظیر جنس سیال، فشار، درجه حرارت و مسیر عبور و اندازه لوله می باشد و به طور قطع درمحاسبات مربوط به طراحی لوله‌ها به نحوی منظور می گردد.

4)جنس سیال

جنسیت سیال اعم از یک فاز(گاز وگازمایع)ویا دو فاز بودن(گاز به همراه مایع)و بالاخص ماهیت آن در کاربرد فرمولها و نمودارها و اشکال لازم برای طراحی لوله‌ها مؤثر است.

5)دبی جریان

بدیهی است نسبت به مقدار جریان و کمی و زیادی آن، اندازه (قطر)لوله تغییر می کند. لذا یکی از فاکتورهای مؤثر در رابطه با طراحی لوله‌ها مقدار(دبی)جریان سیال می باشد.

6)مسیر عبور لوله

این موضوع خود به نحوی در تغییرات اکثر فاکتورهای فوق الذکر مؤثر می افتد و بدین ترتیب در محاسبات مربوط به لوله ها به طریقی وارد عمل می شود. (کوتاه ترین مسیر همراه با کمترین پستی و بلندی مورد نظراست)

با توجه به موارد فوق و سایر اطلاعات موجود لازم طراحی لوله‌ها صورت می گیرد درنهایت قطر، طول و جنس لوله مورد نظر برای یک مصرف بخصوص مشخص گردیده و مورد استفاده قرا رمی گیرد.

نگهداری لوله‌ها خود مسئله مهمی است که می بایست بدان توجه شود. لذا با در نظر گرفتن موقعیت و مسیر عبور لوله و همچنین جنس سیال جاری در آنها، در چهت محافظت آنها (بخصوص جلوگیری از رنگ زدن)اقدام مقتضی به عمل می آید. (در مواقعی که لازم باشد بخصوص زمانی که لوله از زیرزمین عبور کند، قسمت خارجی لوله با اجسام مخصوصی پوشانده شده و تحت محافظت قرارمی گیرند. یا زمانیکه سیال خارجی در آنها ایجاد خورندگی می کند. جهت جلوگیری از این موضوع می توان یا مواد جلوگیری از زنگ خوردگی به سیال اضافه نمود و یا حتی قسمت داخلی لوله را با اجسام مخصوصی پوشانید).